Mozorro inautetaan erabiltzen diren jantziei, maskara,,,da baita ere iñautetako personaia, mozxorro beltzak, mozorro txuriek…. Jantzi honen helburua atentzioa deitzea izaten da, helburu artistikoekin, erlijiosoekin edo bertzelakoekin.
Erlijio errituetan, antzerkietan eta jaietan erabiltzen da mozorroa, baita babes gisa ere. Sinbolismo eta indar espiritual handia dute, eta beren erranhai zein den jakiteko herri bakoitzeko kultura ezagutu beharra dago.
Mozorroa, pertsona baten edo animalia baten irudia hartzea da eta mozorroa dena, ezkutatzea ez ezagutzea, zeren mozorratzea ez da disfrazatzea! Ez da mozorrotzea baizik mozorro izatea.
Mozorroaren ezaugarri nabarmeneaa aurpegi estaltzea da, baina aurpegia estalita eraman arren, agian ahotsagatik ezagutzen ahal da persona, hortaz iñauteri tradizionalan (hemen eta europa osoan) mozorroa mutua da, eta baita ere usainagatik ez zagutzeko usain fuertea daukaten mozorroak erabiltzen da, animalien larruak, animale hilen zatiak, arropak animalo odolan bustiek…
Mozorro zomorro
Otsaila eta iñauteriak jatorritik emankortasunarekin lotuta daude eta honekin Juan Antonio Urbeltzen mozorro-zomorro interpretazioa.
Gure jatorrizko nekazal eta naturari lotutako munduan arazo haundienetakoa bat uzta galtzea izanen zen, abereak gaixotzea….eta gaitz hauen eragilea mozorro aizanen zen. Urbeltzak planteatzen duna mozorrotzean zomorroan bihurtzen gara eta etxez etxez joanen dira (eskean) mozorroak uxatzen, etxea, uzta eta abereak zomorroetatik babesten.
Argazkiak Pello San Millam
Textoa, Wikipedia eta Oier Araolazak antroplogoaeren neguko festen inguruan egindako ikerketetan oinarritue .